Dlaczego ceny ropy naftowej dynamicznie się zmieniają?
Cena ropy jest zawsze w wiadomościach, i to nie tylko na stronach poświęconych łososiowi. Nic dziwnego; tak zwane „czarne złoto” jest nadal głównym źródłem energii pierwotnej na naszej planecie. Odgrywa ona kluczową rolę w gospodarce, gdyż praktycznie wszystkie sektory – pośrednio lub bezpośrednio – są wrażliwe na zmiany jej kosztu, ale od czego zależy cena ropy naftowej?
W ciągu ostatnich lat wiele mówiło się o niskich cenach ropy spowodowanych nadpodażą. Mówi się również o tym, że niektóre kraje próbują skorygować ten trend. Dla jednych niska cena ropy jest korzystna, dla innych nie, prawda jest jednak taka, że zarówno spadki, jak i wzrosty cen ropy naftowej trafiają na pierwsze strony gazet i wpływają na wszystkich graczy na światowej scenie gospodarczej. Te różnice, wbrew temu, co wielu może sądzić, nie są po prostu wynikiem arbitralnych decyzji. Tymczasem ceny paliw na stacjach benzynowych systematycznie rosną i niesie to ze sobą negatywne skutki dla każdego posiadającego samochód. Sprawdź, czy w jakimś kraju jest drożej niż w Polsce.
Składa się na to kilka czynników. To prawda, że rola OPEC (Organizacji Krajów Eksportujących Ropę Naftową) jest decydująca. OPEC kontroluje nieco ponad 40 procent światowego wydobycia ropy naftowej i wpływa na jej cenę poprzez zwiększanie lub zmniejszanie produkcji. W celu realizacji tego mechanizmu, od końca lat 80-tych XX wieku organizacja ustala kwoty dla każdego z krajów-producentów należących do organizacji.
Ale inne czynniki również odgrywają rolę w kształtowaniu się cen i nie należy zapominać, że istnieją kraje produkujące ropę naftową, które nie należą do OPEC, takie jak Stany Zjednoczone. Cena ropy naftowej zależy w szczególności od:
Globalnego popytu: zasada popytu i podaży ma zastosowanie do ropy naftowej, podobnie jak do wszystkich innych towarów. Wzrost popytu, tj. większe zapotrzebowanie na dany zasób, może przewyższyć podaż i tym samym spowodować wzrost ceny towaru. I odwrotnie, jeśli popyt się zmniejsza, producenci muszą obniżyć cenę, aby sprzedać zasoby.
Przyszłego popytu na ropę jako aktywo: kiedy firmy kupują i sprzedają ropę w przyszłości, cena towaru wzrasta ze względu na zwiększony popyt. Popyt ten może wynikać z potrzeby zaspokojenia przyszłej konsumpcji, lub optymalizacji portfela inwestycyjnego, jako bezpiecznego aktywa.
Sytuacji geopolitycznej w krajach producentów: wojny, katastrofy klimatyczne, kryzysy polityczne… istnieje wysoka korelacja pomiędzy cenami ropy naftowej a wydarzeniami geopolitycznymi w krajach eksportujących. Wyraźnym tego przykładem były kryzysy cen ropy naftowej spowodowane niestabilnością polityczną na Bliskim Wschodzie (jak to miało miejsce w przypadku rewolucji irańskiej w 1979 r. czy wojny w Zatoce Perskiej w 1991 r.).